Met NBD Biblion nieuwe kansen ontdekken om het leesplezier bij vmbo-leerlingen vergroten

Vmbo-leerlingen met meer plezier laten lezen. Hoe we NBD Biblion met experimenten stapsgewijs hielpen kansen te ontdekken in een nieuwe markt.

Uit  onderzoek van PISA ⇗  blijkt dat 24% van de 15-jarigen onvoldoende scoort op leesvaardigheid om als mondige burger in de huidige samenleving te participeren. Met name op het vmbo wordt dit een steeds groter probleem. Aanleiding voor NBD Biblion om te onderzoeken wat er speelt op het gebied van leesvaardigheid bij deze doelgroep. Liggen er kansen voor een propositie in het vmbo?

Verkennende interviews als startpunt

In een kick-off met het hele team bepaalden we de richting van het onderzoek. Wie is de doelgroep precies en wat willen we leren? De vragen die het team had vormden zo een mooie basis voor het testplan. We gingen antwoord geven op de vragen die leefden bij de groep.

Waar NBD Biblion veel kennis had over hun bestaande klanten was de doelgroep ‘vmbo-docenten’ nieuw. We begonnen daarom met een ronde verkennende interviews met vmbo-docenten van het vak Nederlands.

“We dachten dat we wel een idee hadden van het literatuuronderwijs vanuit onze huidige producten, maar gaandeweg weken de gesprekken steeds meer af van de klanten die we al kenden. De vmbo-docent heeft andere uitdagingen, andere dagindelingen, andere frustraties. Je bouwt steeds meer kennis op, maar een van de eerste conclusies was, dat we het echt nog niet goed in beeld hadden.“ Vera Wieringa (ex)Product Owner NBD Biblion

Door naast de kwalitatieve data ook een enquête uit te zetten konden we valideren of onze conclusies bleven staan wanneer we een grotere groep docenten betrokken.

Een creatieve workshop hielp het team de inzichten uit de interviews om te zetten naar concrete ideeën. Hoe kunnen we de pijnpunten van vmbo-docenten wegnemen? Of hoe kunnen we hen helpen hun doelen te behalen?

Gestructureerd risico’s wegnemen

Ideeën zijn leuk, maar sluiten deze straks ook aan bij de doelgroep? Je wilt voorkomen dat je straks veel tijd en geld investeert in een product waar de doelgroep niet op zit te wachten. Het is dus zaak onzekerheid en risico’s weg te nemen voordat je echt gaat investeren.

Een strak en gestructureerd innovatieproces, op basis van de methodiek van Strategyzer ⇗ , hielp het team om stapsgewijs belangrijke risico’s weg te nemen.

Hypotheses toetsen met kleine experimenten

Alle beslissingen in het proces werden gemaakt op basis van hypotheses. Een hypothese beschrijft een statement wat moet kloppen om het idee te laten slagen. Bijvoorbeeld: “Wij geloven dat het huidige aanbod voor leesbevordering op het vmbo niet toereikend is voor de vmbo-docent”

Door dit vooraf helder te formuleren leggen we vast wat we willen leren. Dit hielp ons om het juiste experiment vorm te geven bij de hypotheses. Wanneer je een experiment formuleert wat niet exact beschrijft wat je wilt leren en je het een beetje vaag houdt, is het risico dat de data die je verzamelt ook niet eenduidig is.

Al het onderzoek was bewust zo klein mogelijk. Bij elke hypothese vroegen we ons af: wat moeten we doen om dit te valideren of te weerleggen? Meer is niet nodig. We wilden zo min mogelijk grote investeringen doen, we wisten immers nog helemaal niet of we de juiste kant op gingen met ons idee.

“Qua proces hebben we veel geleerd. Een belangrijk les was hoe je bepaalde vragen beantwoordt krijgt zonder suggestief te zijn. Door de inzet van innovation games, als aanvulling op de interviews betrokken we de doelgroep op een interactieve manier bij het beantwoorden van de vragen. Ik denk dat deze manier heel goed pastte bij de doelgroep van docenten.” Vera Wieringa (ex)Product Owner NBD Biblion

Er zijn veel manieren om de belangrijkste risico’s weg te nemen. Zo gebruikte we  card sorting ⇗  om ideeën te prioriteren met de doelgroep, deden we analyses over discussies in Facebookgroepen, en gebruikten we de website van een concurrent om ons idee te toetsen bij onze doelgroep.

Na de eerste ronde van interviews en experimenten leerden we meteen dat ons idee niet aansloeg bij onze doelgroep. Jammer van het idee, maar ontzettend waardevol voor ons als team. We leerden namelijk niet alleen dat het niet aansloeg, maar ook waarom niet. Dit laatste hielp ons om het idee aan te passen naar iets wat (hopelijk) wel kans van slagen heeft.

Na elke nieuwe ronde kwam het team bij elkaar in een ‘learning session’ om te bepalen wat we hadden geleerd uit de experimenten en wat dit concreet betekende voor het vervolg. Doorgaan, bijstellen of stoppen? Als Angi Studio faciliteerden we dit in de vorm van een workshop om het beslisproces soepel en efficiënt te laten verlopen.

Project en training in één

Het was voor NBD Biblion belangrijk om het onderzoeksproces eigen te maken, zodat het geen eenmalig initiatief zou blijven, maar een nieuwe manier van werken zou introduceren in de organisatie.

De insteek was dan ook om de Product Owner, met wie we het kernteam vormden, mee te nemen en te begeleiden in alle stappen van het onderzoeksproces. Van hypotheses opstellen en de juiste experimenten selecteren, tot het werven van respondenten, interviews doen en de grondige analyse van de resultaten.

Hoe nu verder?

De grootste aannames rondom de doelgroep (denk aan taken, doelen en pijnpunten) zijn nu gevalideerd. Uit drie kansrijke ideeën koos het team één idee om mee verder te gaan en te gaan toetsen in de markt.

NBD Biblion heeft nu de kennis in huis om dit proces zelf voort te zetten.