Vmbo-leerlingen met meer plezier laten lezen

Hoe we NBD Biblion met experimenten stapsgewijs hielpen kansen te ontdekken in een nieuwe markt.

Algemeen

Klant: NBD Biblion
Sector: Bibliotheken, Onderwijs
Looptijd: 5 maanden

Diensten

Gebruikersonderzoek
Experimenten opzetten
Innovatieproces begeleiden

NBD Biblion vervult een belangrijke rol als leverancier van fysieke en digitale producten voor Nederlandse bibliotheken en mediatheken. De producten van NBD Biblion worden veel gebruikt in het literatuuronderwijs op het havo/vwo. Waar NBD Biblion al een goed beeld had van hun huidige klanten in het onderwijs (vooral havo en vwo), was de wereld van de vmbo docent nog onbekend terrein. Het dalende leesniveau onder Nederlandse jongeren en bijhorend leesoffensief was aanleiding om te onderzoeken of er kansen liggen om een propositie te ontwikkelen voor dit nieuwe segment.

Als Angi Studio hielpen we NBD Biblion de vmbo-docent beter te leren kennen. Samen brachten we doelen, pijnpunten en kansen binnen deze doelgroep in kaart en werkten we toe naar een kansrijk concept om te gaan toetsen in de markt.

De belangrijkste doelen voor dit project:

  • Behoeftes en kansen onder deze nieuwe doelgroep in kaart brengen.
  • Toewerken naar concrete ideeën, gebaseerd op onderzoek.
  • Intern kennisniveau op gebied van gebruikersonderzoek verhogen, zodat in de toekomst het team zelfstandig aan de slag kan.

“Ik vond het heel leerzaam om het samen te doen. We hebben jullie niet ingezet als externe partij om het onderzoek namens ons te doen, maar in samenwerking met mij en de groep. In deze aanpak ben je zelf direct betrokken en verantwoordelijk voor het formuleren van conclusies en definiëren van de volgende stappen.

Vera Wieringa

Vera Wieringa

Product Owner NBD Biblion

Resultaten

Gevalideerde kennis over de doelgroep

Waar we begonnen met minimale kennis over de doelgroep, beschikt NBD Biblion nu over gevalideerde inzichten over hun doelgroep ‘docenten op het vmbo’.

Nieuwe ideeën voor proposities gebaseerd op inzichten uit de markt

Alle ideeën die ontwikkeld zijn in dit proces zijn gebaseerd op datgene wat we hebben geleerd over de doelgroep. In kleine experimenten hebben we geleerd wat wel en niet werkt. Beslissingen zijn gemaakt op basis van feiten. Geen meningen of ‘gevoel’.

Onderzoeksproces omarmt

Onderzoek is slechts zo goed als de impact die het heeft. Het team werd daarom actief betrokken. Bij belangrijke beslismomenten, maar juist ook door mee te kijken tijdens interviews. Dit zorgde ervoor dat het proces ging leven en werd het gedragen door de organisatie. Hierdoor hebben we NBD Biblion de tools & processen mee kunnen geven voor de toekomst.

Lees het hele verhaal 👇

Uit onderzoek van PISA blijkt dat 24% van de 15-jarigen onvoldoende scoort op leesvaardigheid om als mondige burger in de huidige samenleving te participeren. Met name op het vmbo wordt dit een steeds groter probleem. Aanleiding voor NBD Biblion om te onderzoeken wat er speelt op het gebied van leesvaardigheid bij deze doelgroep. Liggen er kansen voor een propositie in het vmbo?

Verkennende interviews als startpunt.

In een kick-off met het hele team bepaalden we de richting van het onderzoek. Wie is de doelgroep precies en wat willen we leren? De vragen die het team had vormden zo een mooie basis voor het testplan. We gingen antwoord geven op de vragen die leefden bij de groep.

Waar NBD Biblion veel kennis had over hun bestaande klanten was de doelgroep ‘vmbo-docenten’ nieuw. We begonnen daarom met een ronde verkennende interviews met vmbo-docenten van het vak Nederlands.

“We dachten dat we wel een idee hadden van het literatuuronderwijs vanuit onze huidige producten, maar gaandeweg weken de gesprekken steeds meer af van de klanten die we al kenden. De vmbo-docent heeft andere uitdagingen, andere dagindelingen, andere frustraties. Je bouwt steeds meer kennis op, maar een van de eerste conclusies was, dat we het echt nog niet goed in beeld hadden.“

Vera Wieringa

Vera Wieringa

Product Owner NBD Biblion

Door naast de kwalitatieve data ook een enquête uit te zetten konden we valideren of onze conclusies bleven staan wanneer we een grotere groep docenten betrokken. 

Een creatieve workshop hielp het team de inzichten uit de interviews om te zetten naar concrete ideeën. Hoe kunnen we de pijnpunten van vmbo-docenten wegnemen? Of hoe kunnen we hen helpen hun doelen te behalen? 

Impressie van eerste value propositie canvas

Eerste concrete ideeën genereren op basis van de pains en gains in het Value Proposition Canvas

Gestructureerd risico’s wegnemen.

Ideeën zijn leuk, maar sluiten deze straks ook aan bij de doelgroep? Je wilt voorkomen dat je straks veel tijd en geld investeert in een product waar de doelgroep niet op zit te wachten. Het is dus zaak onzekerheid en risico’s weg te nemen voordat je echt gaat investeren.
Een strak en gestructureerd innovatieproces, op basis van de methodiek van Strategyzer, hielp het team om stapsgewijs belangrijke risico’s weg te nemen. 

Grafiek waar de risico lijn afneemt

Zo snel mogelijk belangrijke risico’s wegnemen, voor je meer gaat investeren.

Hypotheses toetsen met kleine experimenten.

Alle beslissingen in het proces werden gemaakt op basis van hypotheses. Een hypothese beschrijft een statement wat moet kloppen om het idee te laten slagen. Bijvoorbeeld: “Wij geloven dat het huidige aanbod voor leesbevordering op het vmbo niet toereikend is voor de vmbo-docent”

Door dit vooraf helder te formuleren leggen we vast wat we willen leren. Dit hielp ons om het juiste experiment vorm te geven bij de hypotheses. Wanneer je een experiment formuleert wat niet exact beschrijft wat je wilt leren en je het een beetje vaag houdt, is het risico dat de data die je verzamelt ook niet eenduidig is. Garbage in, garbage out 😉

Dit alles leggen we vast in een testkaart.

voorbeeld van een testkaart

Testkaart ontwikkeld door Strategyzer. Download hem hier.

Al het onderzoek was bewust zo klein mogelijk. Bij elke hypothese vroegen we ons af: wat is datgene wat we moeten doen om dit te valideren of te weerleggen? Meer is niet nodig. We wilden zo min mogelijk grote investeringen doen, we wisten immers nog helemaal niet of we de juiste kant op gingen met ons idee. 

“Qua proces hebben we veel geleerd. Een belangrijk les was hoe je bepaalde vragen beantwoordt krijgt zonder suggestief te zijn. Door de inzet van innovation games, als aanvulling op de interviews betrokken we de doelgroep op een interactieve manier bij het beantwoorden van de vragen. Ik denk dat deze manier heel goed pastte bij de doelgroep van docenten.”

Vera Wieringa

Vera Wieringa

Product Owner NBD Biblion

Er zijn veel manieren om de belangrijkste risico’s weg te nemen. Zo gebruikte we card sorting om ideeën te prioriteren met de doelgroep, deden we analyses over discussies in Facebookgroepen, en gebruikten we de website van een concurrent om ons idee te toetsen bij onze doelgroep. 

Na de eerste ronde van interviews en experimenten leerden we meteen dat ons idee niet aansloeg bij onze doelgroep. Jammer van het idee, maar ontzettend waardevol voor ons als team. We leerden namelijk niet alleen dat het niet aansloeg, maar ook waarom niet. Dit laatste hielp ons om het idee aan te passen naar iets wat (hopelijk) wel kans van slagen heeft.

Na elke nieuwe ronde kwam het team bij elkaar in een ‘learning session’ om te bepalen wat we hadden geleerd uit de experimenten en wat dit concreet betekende voor het vervolg. Doorgaan, bijstellen of stoppen? Als Angi Studio faciliteerden we dit in de vorm van een workshop om het beslisproces soepel en efficiënt te laten verlopen.

Alle stappen in het proces werden vastgelegd in Mural. Van de eerste canvassen, naar hypotheses, bevindingen en vervolgstappen.

Project & training in één.

Het was voor NBD Biblion belangrijk om het onderzoeksproces eigen te maken, zodat het geen eenmalig initiatief zou blijven, maar een nieuwe manier van werken zou introduceren in de organisatie.

De insteek was dan ook om de Product Owner, met wie we het kernteam vormden, mee te nemen en te begeleiden in alle stappen van het onderzoeksproces. Van hypotheses opstellen en de juiste experimenten selecteren, tot het werven van respondenten, interviews doen en de grondige analyse van de resultaten.

Hoe nu verder?

De grootste aannames rondom de doelgroep (denk aan taken, doelen en pijnpunten) zijn nu gevalideerd. Uit drie kansrijke ideeën koos het team één idee om mee verder te gaan en te gaan toetsen in de markt. 🚀

NBD Biblion heeft nu de kennis in huis om dit proces zelf voort te zetten.

Meer projecten zien?

Bekijk ook onze andere cases ›

Heb je een geweldig idee of brandende vraag?

Wij denken graag met je mee.
Neem gerust contact op met Anna.

Wij gebruiken cookies voor de beste ervaring van deze website. Meer weten? Bekijk onze privacyverklaring.